Nguồn bài viết lấy từ nội dung " Chuyện bây giờ mới kể" của TTQ ,một nhà giáo hưu trí ở Bàn Cờ Q 3, kể lại cho bạn bè nghe những điều mắt thấy tai nghe qua các chuyến ngao du tìm hiểu cảnh quan đất nước, một thú vui của tác giả trong những năm tháng tuổi già .
**********************
Mình và Thìn vừa đi Dầu Tiếng :
**************************
"Thanh minh trong tiết tháng ba,
Lễ là tảo mộ,hội là đạp thanh..."
Ngẫm cũng có nhiều điều muốn chia sẻ với
các bạn cho vui vậy mà !
Ai mà thấy vui thì nói Thìn kể thêm cho
nghe nhé !
TTQ
**************************
Trở lại Dầu Tiếng lần này, mình cố thâm nhập vào cuộc sống tại đây để hiểu được Dầu Tiếng có mối quan hệ thâm sâu thế nào đối với hai bạn Thìn và Sáng.
Thú thật trước đây mình chỉ hiểu Dầu Tiếng là một vùng đồn điền cao su của Pháp với những công nhân tuyển mộ từ miền Bắc vào sống tập trung theo làng. Rồi cách mạng nổ ra,Dầu Tiếng là một cái nôi của cuộc chiến tranh giai cấp với đủ mọi kiểu giao tranh khốc liệt,tàn bạo.Dân tình tản mác khắp nơi.
Sau ngày hòa bình lập lại,Dầu Tiếng cũng được tái thiết và trồng lại cao su với những nông trường quốc doanh to lớn đan xen với tư nhân.Một năm trước đây ngành cao su ăn nên làm ra,nghe nói lương công nhân cạo mủ từ 7-8 triệu/tháng nên cũng thu hút được khá nhiều nhà đầu tư.Năm nay trở lại thì nghe nói họ muốn bán cả nông trại với giá rẻ,không hiểu ngành cao su gặp phải chuyện gì ?
Con đường chính DT744 đi qua nhiều công trình trường học,bênh viện,các cơ quan công quyền của thị xã Dầu Tiếng hôm nay trông thật sạch đẹp với cờ hoa,khẩu hiệu rợp trời.Mọi người đều tưởng nhớ đến cái ngày cuối tháng tư lịch sử ấy với bao suy tư lo lắng,vui buồn lẫn lộn.
Ngôi trường cũ của Thìn học thuở nhỏ vẫn còn đó nhưng bây giờ biến thành trung tâm văn hóa,thông tin,thể thao...Còn ngôi trường mới xây Ngô Quyền cũng đã được HS Thìn đổ biết bao mồ hôi công sức khiêng đất đá làm nền mà chẳng được vào học một ngày nào....
Đây rồi chợ Dầu Tiếng với đủ các mặt hàng thiết yếu.Hoa quả Dầu Tiếng trông tươi ngon.nhất là xoài thanh ca nổi tiếng nấu canh với thịt nạc.Mua vội ít hoa quả,nhang đèn chúng tôi tranh thủ ghé chùa Hoa Nghiêm để viếng mộ mẹ Thìn.
Con trai mẹ về đây ! Dưới cái nắng như thiêu Mẹ vẫn nằm đấy từ khi Thìn mới chập chững biết đi.Trầm ngâm,lặng lẽ Thìn phát quang cỏ dại,dọn vệ sinh và bày trái cây,hương hoa ra mời Mẹ dùng.Sao con Mẹ chẳng kể chuyện gì cho Mẹ nghe nhỉ ? Giờ đây đã 62 tuổi đầu nó vẫn cứ ít nói như một đứa trẻ thiếu mẹ từ nhỏ,lầm lũi khui thùng sơn nước màu ghi ra tô vẽ lên chiếc áo khoác của Mẹ. Thìn cảm thấy thương Mẹ vô ngần.Thương mẹ dầm mưa dãi nắng bảo bọc cho chúng con được yên ấm,trưởng thành.Thì thầm bên Mẹ,Mẹ phù hộ chúng con mỗi thằng vô một tờ độc đắc Mẹ nhé !
Thấm thoát cũng gần 3g chiều.Từ nhà ở Q.7 Thìn khởi hành lúc 5g30 qua nhà mình và 6g thì hai đứa bắt đầu đi Bình Dương, đến 7g nghỉ ăn sáng ở chợ Thủ Dầu Một nửa tiếng, đi tiếp đến 8g dừng chân tại một quán café võng dọc đường độ 45 phút,thế mà mãi đến hơn mười giờ sáng mới đến được chùa Hoa Nghiêm.Có lẽ lần này Thìn ở bên mẹ lâu nhất thì phải.Và cũng là lần ghi một kỉ niệm khó quên : hai thằng cởi trần giang nắng 4 tiếng rồi vào chùa tắm ra thì hai cái lưng phồng rộp đỏ lựng,ngứa ngáy khó chịu vô cùng !
Rời khỏi chùa Hoa Nghiêm hai đứa định đi tìm một quán ăn nhưng lại thấy một quán café dễ thương trước nhà thờ trung tâm.Cô chủ nhỏ người chính gốc Dầu Tiếng vui vẻ mời khách vào uống sinh tố bơ cho đỡ đói,hàn huyên tâm sự khi biết Thìn là con trai ông thầy Xu ngày trước.Có lẽ Xuân Sáng mà gặp thì cũng có thể quen biết.Chắc là mẹ độ rồi đây Thìn nhỉ ? Hai thằng vui ra mặt khi cô chủ giới thiệu quán nhà là một tụ điểm giao lưu văn nghệ của bạn bè lứa tuổi trung niên,có đầy đủ nhạc cụ lẫn nhạc công sẵn sàng phụ vụ khách đến chơi văn nghệ với giá bình dị 15-20k/ly nước.Riêng tối thứ bảy lại có một ban nhạc đến chơi mà giá cả cũng chỉ đắt hơn ngày thường 10k/ly.
Cô chủ nói : " Tụi em yêu văn nghệ từ nhỏ,lập ra quán này cũng chỉ cốt giao lưu với bạn bè cùng sở thích.Ông xã em là một tay chơi guitar solo nổi tiếng vùng này,nếu có dịp mời các anh đến chơi chúng em sẽ tổ chức một bữa giao lưu ra trò ! ", Thế mới biết dân Dầu Tiếng cũng máu me văn nghệ như Thìn với Sáng vậy.Chiến tranh tàn khốc qua đây cũng không xóa đi được cái nét văn hóa lãng mạn đa tình của những người con gốc Bắc đi contrat cạo mủ cao su cho Pháp.Nghe kể rằng có những ông già chơi mandoline,accordion,hát nhạc Pháp rất hay và điều này đã làm mình hết sức chú ý.
Chiều dần buông, nắng vàng xiên ngang mắt.Chúng tôi vội cáo từ quán café Hảo sau khi dọ hỏi thêm cô chủ nhỏ về những điểm cần tới thăm ở Dầu Tiếng.Lại Núi Cậu,chùa Thái Sơn là nơi đã đi rồi năm ngoái,chỉ còn mỗi hồ Than Thở,hồ Dầu Tiếng là chưa biết thôi.Nhanh chóng quyết định,chúng tôi chạy vội ra trục lộ chính kiếm cái gì ăn đỡ để còn đi thăm lòng hồ Dầu Tiếng,một công trình nổi tiếng đã lâu mà ai cũng nói "chưa đến lòng hồ Dầu Tiếng thì coi như chưa đi Dầu Tiếng vậy”.
Đi qua cầu Bến Củi,Thìn bỗng dừng lại dăm phút trầm ngâm nhìn dòng nước trôi lững lờ và nói với mình đây là đầu nguồn sông Sài gòn đấy.Chính ở nơi này,bên chiếc cầu tàu ấy mình đã trốn học ra tắm sông bị mất hết quần áo đành ở truồng lủi về nhà chịu đòn.Dấu ấn tuổi thơ vẫn còn đó.Thôi được rồi mình sẽ bấm cho bạn vài bô ảnh gọi là ghi nhớ nửa thế kỷ sau tại nơi này,Thìn đã trở lại với quần áo đầy đủ bảnh toỏng nhé !
Đảo qua thị trấn giờ này kiếm quán ăn hơi khó.A đây rồi đã có Lỷ Kí Mì Gia,một cái tên khó quên vì bên cạnh quán kem ly kem ký và tiệm bánh kem Bons (?) gì đó quên mất tên rồi.Một tô mì hai dắt to đùng ăn xong muốn xỉu chỉ phải trả 20k thật quá rẻ ! Ăn uống xong xuôi chúng tôi vội trực chỉ lòng hồ Dầu Tiếng vì lúc này cũng hơn 4g chiều rồi. Dự kiến đi khoảng nửa tiếng,thăm hồ một tiếng rồi quay về Saigon ngay vì trời tối khó đi hơn.
Từ trục lộ chính thị xã Dầu Tiếng,rẽ trái đi về tỉnh Tây Ninh là một con đường êm ắng lạ thường, thỉnh thoảng có vài chiếc xe honda chạy ra chừng như đưa các gia đình đi chơi lễ trở về.Những hàng cây cao su dày đặc,cao vút hai bên đường ngả mình như đón chào khách quý.Lần lượt bỏ qua các ngã ba rẽ vào Núi Cậu và Hồ Than Thở,chúng tôi đã tới một ngã ba cuối đường có cổng chào bên trái đi vào khu du lịch lòng hồ.Vào sâu trong đó khoảng 3 cây số thì bắt đầu nhận ra những công trình quản lý ven hồ và các đập nước hiện ra bên phải đường vào.
Lòng hồ Dầu Tiếng quả là rộng lớn,chiếm diện tích 270 km2 .Xa xa ta nhìn thấy ngọn núi Bà hùng vĩ dưới ánh tà dương và cảnh ráng chiều thật là thơ mộng.Nước được trữ ở đây lên tới 1,5 tỷ m3 cung cấp tưới tiêu,sinh hoạt cho các vùng lân cận như Tây Ninh,Củ Chi,Long an,Bình Dương,Bình Long,các khu vực phụ cận Sài gòn ...qua ba cái đập xả ra 3 hệ thống kênh dẫn là sông Saigon,kênh Tây và kênh Đông dài hàng trăm km...Mùa này mực nước thấp,dân câu bò xuống tới mép nước ngồi thả câu cá lăng chung quanh hồ rất nhiều.Tuy vậy,khi xuống các đập xả và các cống thoát ra kênh thì nước vẫn ầm ì tuôn ra như sóng cuộn.
Đã có thời bờ hồ Dầu Tiếng nổi tiếng là một khu du lịch đình đám đón khách từ khắp nơi đến tham quan thưởng ngoạn và thụ hưởng các thú ăn chơi nhất dạ đế vương trên thuyền dưới bến; nhưng từ khi các nhà chức trách có thẩm quyền nhìn thấy vấn đề môi sinh và an ninh an toàn xã hội nên đã xiết chặt quản lý,bài trừ tệ nạn xã hội,đóng cửa các nhà hàng khách sạn chuyển sang hướng khai thác lành mạnh,an toàn vì đây là một công trình thủy lợi chiến lược cấp quốc gia,một công trình thủy lợi lớn nhất Đông Nam Á mang lại hiệu quả vô cùng to lớn cho ngành nông nghiệp nước nhà.
Cây phượng vĩ trồng bên hồ trổ hoa đỏ rực cả một vùng trời báo hiệu mùa hè đang đến gần.Từng tốp học sinh nam thanh nữ tú đèo nhau đến bên hồ chơi lễ, chụp ảnh kỷ niệm, có lẽ để họp nhau lần cuối rồi chia tay mãi mãi ...Nhìn các em tự dưng mình nhớ lại cuối thời đi học,cũng bịn rịn chia tay và đến giờ vẫn còn có bạn chưa gặp lại. Đúng là nỗi buồn hoa phượng thật : “Mỗi năm đến hè lòng man mác buồn ...,...”
Chụp vội vài tấm ảnh ráng chiều bên hồ Dầu Tiếng thật đẹp,lòng mình thầm cảm ơn tạo hóa đã ban cho sự trễ tràng đầy may mắn này những khoảnh khắc vàng trong nhiếp ảnh.
Tạm biệt hồ Dầu Tiếng lúc 5g40 PM khi những tia nắng vàng yếu ớt dang tay chống đỡ cho buổi chiều chậm tối lại,hai thằng lao ra thị trấn Dầu Tiếng và quay đầu về phía Saigon với một tốc độ hết mức là 80 km/g.May mắn không có chàng giao thông nào gác đường,bọn mình thoát khỏi một cung đường khá dài trong khoảng thời gian ngắn là 30ph thì trời chập choạng tối.Đấy là lúc xe tới ngang biển hiệu hết xã Thanh An bắt đầu vào xã Thanh Tuyền,rồi qua Bến Súc và về đến Địa đạo Củ Chi đúng 6g23ph chiều thì trời nhá nhem tối hẳn.Thôi cũng đáng mừng vì đến đây cũng chỉ còn khoảng hơn 40 cây số nữa,cứ tàng tàng kiếm chỗ ăn nghỉ một lát rồi cứ 20Km/g ta tiến về Saigon thì tới nhà khoảng 9g tối là cùng.Định thế nhưng đi mãi chẳng có quán ăn hoặc cafe võng nào để nghỉ cả,mà đường sá ngày càng đen kịt.Tiếng ve sầu,cóc nhái...rên rỉ não nuột. Thỉnh thoảng các xe chạy ngược chiều lại pha thẳng đèn vào mắt khiến Thìn giật mình càng giảm dần tốc độ . Về đến chợ Phú Hòa Đông thì các hàng quán đang dẹp,may quá còn một chị bán chè trước chợ nên Thìn tấp vào đánh một lúc 3 chén chè bà ba,xôi nước,chè bắp đến no kềnh...Hỏi thăm chị bán chè có quán cafe võng nào gần đây không thì được chỉ đi tiếp sẽ có thiếu gì.Thú thật lúc này hai thằng đã quá mỏi lưng và rát vai,hai mắt cứ nhíp lại chỉ chực ngủ.Bỏ qua một vài quán võng trông không mấy tiện nghi,hai thằng ghé vào một quán giải khát sân vườn rộng rãi thoáng mát,có hai hàng võng hai bên.Nhẹ nhàng dẫn chiếc xe vào tận trong quán ngay bên võng nằm,cả hai chúng tôi như đổ phịch xuống võng...Lát sau cô chủ quán bước ra hỏi các anh uống gì ? Tôi gọi sinh tố nhưng cô chủ cáo lỗi ở đây khách ít dùng sinh tố nên chỉ bán café nước ngọt.
_ Vậy xin cô cho hai ly café đá để đầu võng giùm.
Thế là Thìn được dịp chợp mắt một tý khoảng 30ph.Còn tôi thì được dịp ngả lưng, ưỡn bụng,vặn người,co duỗi tay chân thật quá đã ! Café võng thật là một phát minh vĩ đại ! Café võng muôn năm ! Lúc bấy giờ đồng hồ trên điện thoại của tôi chỉ 8g PM.
Tuy quá đã và hoan nghênh café võng lúc này,nhưng trong lòng tôi vẫn băn khoăn một cảnh báo của bạn Bình về hiện tượng café chết máy và lời bình của bạn Sáng về đạo đức lối sống ngày càng xấu đi của một bộ phận thanh niên...Thôi kệ đi,cái gì xuất hiện trên đời này cũng có hai mặt. Tại sao mình không biết lựa mặt tốt mà dùng nhỉ ? Thìn cứ ngủ đi để tý nữa có sức mà lái xe,còn mình coi chừng xe lúc này cho.
Vả chăng mình cứ sống tốt thì cái đẹp sẽ đến với mình.Đời là một sự sẻ chia mà hạnh phúc nhất là sự cho bớt những gì mình thừa thãi.
Một lúc sau từ trong nhà có bóng người đàn ông bước ra mon men tới chiếc võng kế bên Thìn.Ông nhìn bọn tôi dáo dác,rồi nằm xuống võng đu đưa tay phe phẩy chiếc quạt ra chiều không ngủ được.Thìn nghe tiếng ông đu đưa võng và phe phẩy quạt nên dụi mắt nhỏm dậy .
_Quý ông hình như... ở đâu tới đây thì phải ?.
Té ra quán thấy bộ dạng chúng tôi khác thường nên đâm lo.
_Dạ chúng tôi hưu trí đi chơi đường xa qua đây mệt quá nên vào nằm nghỉ chút bác ơi !
_Ừ thì bữa nay là lễ lớn mà, mấy ông ăn mừng dữ lắm ! Nghe nói 10g còn bắn pháo bông trên Saigon nữa .
_Bác không đi chơi đâu à ? Thìn hỏi.
_Tôi già rồi đi đâu chơi được nữa ? Bảy tư tuổi rồi ! Vậy mà hồi nãy dòm mấy chú tôi cứ nghĩ khoảng nhiều lắm là 50 tuổi ! Mấy chú có mệt vô sau nhà có nước rửa mặt cho khỏe ? .
_Tụi tôi đi chùa trên Dầu Tiếng từ sớm, giờ về ngang đây mệt quá lại buồn ngủ nữa chứ ! Thiệt là mấy cái võng này quá hay !
Cô chủ quán nghe chuyện chúng tôi nói với cha mình nên cũng vui vẻ góp ý thêm :
_ Trời mấy chú công đức thiệt vậy mà cứ tưởng đi chơi lễ không hà. Con cũng là phật tử thường xuyên đi chùa Linh Sơn từ năm 14 tuổi đây ! Thiệt là mừng khi gặp mấy chú. Dịp nào đi ngang qua đây mấy chú ghé con uống nước nhe ! Quán con là café sân vườn có biển hiệu “Lưu luyến” đàng hoàng, mấy chú khỏi lo ! .
Từ chỗ lo lắng,nghi ngại cha con cô chủ quán Lưu Luyến ở Tân Thạnh Tây lại tỏ vẻ trân trọng những người khách lạ mặt bỗng nhiên đến với mình.Ông hỏi han nhà ở đâu và chỉ đường đi cho gần.Chắc thuở trước ông cũng đi lại nhiều nên nói rất chính xác từng con đường đi qua Q.7 và hơn nữa là khoảng cách từng đoạn đường mà Thìn đã nhẩm tính không sai là còn đúng 40 cây số.
Rời quán Lưu Luyến đúng 8g30 PM trong sự lưu luyến thật lòng của cô chủ,không biết có phải thế không mà hai ly phê đá võng chỉ lấy có 20k, chúng tôi cảm ơn sự đón tiếp và hứa có dịp sẽ ghé lại.
Trên đường về hai anh em cứ mải nghĩ lại những gì đã diễn ra trong ngày mà trong lòng vui sướng hẳn lên.Cái mệt mỏi,rát lưng đã bị bỏ quên đằng sau những chuyện kể cho nhau nghe ,và Thìn cũng đưa mình về tận nhà rồi trở về nhà mình bằng một tốc độ chậm nhất có thể cho an toàn.
Đó là nơi Thìn đã ra đi từ 5g30 AM và trở về đúng 10g30 PM. Sáng hôm sau ngủ dậy xem lại cái đồng hồ km trên xe honda thì nó chỉ hai số cuối là 80 mà khi bắt đầu rời hồ Dầu Tiếng lúc 5g40ph PM nó chỉ số 02.
--------------------------------------------------------------------------------
Chú thích của tác giả :
Thìn,Sáng,Bình là những bạn đồng nghiệp hồi còn dạy học ở Long Thành Đồng Nai.