......Đầu tháng vừa qua ,khi đến trụ sở UBND phường thị thực giấy chứng minh nhân dân (CMND) ,tôi mới biết CMND của mình quá hạn sử dụng đã 2 năm.Cô thư ký phường giải thích thời hạn sử dụng CMND theo qui định hiện hành là 15 năm .Hỏi phải làm gì ,cô chỉ tôi ra Công an (CA) quận đổi giấy CMND mới và dặn nhớ mang theo sổ hộ khẩu (SHK).
.......Sáng hôm sau ra trụ sở CA quận 10 vào lúc 8g 30 ,tôi đã thấy rất đông người đang ngồi chờ .Khoảng 45 phút sau thì tên tôi được gọi .Cô công an phụ trách lật hồ sơ xem các giấy tờ rồi bảo SHK của tôi ghi theo số nhà cũ thuộc đường Nguyễn Tri Phương nay đường này đã đổi tên là đường Thành Thái nên trước hết tôi phải đổi SHK theo số nhà mới rồi việc đổi CMND sẽ xét sau .Thế là việc xin đổi CMND tôi bỗng dưng chuyển sang việc xin đổi SHK. Để làm việc này ,tất yếu tôi phải về nhà làm lại đơn và ra phường thị thực giấy xác nhận chuyển đổi số nhà .
.......Dù tranh thủ di chuyển và tránh các đường có lô-cốt nhưng cũng phải mất hơn một giờ sau tôi mới xong khâu sao lục giấy tờ .Khi trở lại CA quận 10 ,tôi được hướng dẫn nộp hồ sơ ở phòng đổi SHK .Bàn dành cho phường tôi không có ai làm việc nên tôi phải ngồi chờ .Đến gần 11 giờ, khi cô công an bàn bên cạnh ngớt việc ngó thấy tôi ngồi đợi lâu quá tỏ ra thông cảm bèn lục ngăn kéo bàn lấy cho tôi 2 mẫu giấy bảo về điền vào rồi chiều trở lại.
.
......Buổi chiều tôi đến sớm nhưng nhiều người còn ớm hơn.Tôi cũng phải đợi hơn nửa giờ mới được gọi .Cô công an phụ trách ĐHK xem hồ sơ, lắc đầu đưa 2 mẫu giấy khác yêu cầu viết lại : một là lý do đổi cho cụ thể và lý lịch từng người phải chi tiết hơn .Tôi không dám thắc mắc gì, lúi húi làm lại nhưng thầm nghĩ giá cô công an hồi sáng chỉ dẫn kỹ hơn thì đỡ biết bao . Điền xong nộp lại ,tôi thêm một lần chờ đợi và khi cầm được biên nhận sau khi đóng lệ phí 8 ngàn đồng thì cũng đã gần 4 giờ chiều .
........Hai tuần sau ,tôi trở lại CA quận 10 nhận SHK mới màu đỏ thay cho màu xanh như trước đây .Cầm SHK ,tôi đến phòng kế bên xin đổi CMND.Cô công an ngồi ở bàn giữa phát cho tôi một bản kê khai bảo cứ xem hướng dẫn mà điền vô .Kê khai xong ,tôi nộp nhưng cô lắc đầu vì hồ sơ chưa có ảnh .Tôi đang ngơ ngác thì một chị đứng kế nhanh nhẩu chỉ :” Chú sang tiệm nước bên kia đường chụp ảnh ,cũng mau lắm !”
.......Quả thật bước sang bên kia đường ,trước một tiệm nước tôi nhìn thấy tấm bảng nhỏ “ Chụp ảnh CMND” treo ở một gốc cây .Thấy tôi chăm chú nhìn ,một cậu tiếp viên bước tới nói :” Chú lại chiếc bàn gần tủ sinh tố kia ngồi chờ chụp ảnh .Bàn của ông thợ ở đó.” Tôi lại gần thấy có một số tờ khai xin đổi CMND và vài tấm ảnh bỏ trong một túi nylông để trên mặt bàn cùng với ly cà phê của ai uống dở.Cậu tiếp viên hồi nãy trở lại mời tôi ngồi uống nước chờ vì ông thợ ảnh đang bận công việc.Không lẽ vô tiệm người ta ngồi nhờ chẳng uống gì cũng kỳ nên tôi kêu một chai nước ngọt .Tôi thầm nghĩ chắc có sự kết hợp để hai bên cùng có lợi .
........Chừng nửa giờ ,ông thợ chụp ảnh trở về .Ông xin lỗi việc tôi phải đợi và dẫn đến chỗ chụp ảnh.Tưởng là chỗ kín đáo song nơi chụp ảnh chỉ là một chiếc ghế của tiệm nước đặt trước một vuông vải trắng nhỏ treo trên tường . Tôi hơi ngần ngại khi ngồi chụp ảnh trước những cặp mắt hiếu kỳ của hàng chục người khách ngồi ở các bàn nước quanh đó .Bụng thầm bảo dạ :”Mình là đàn ông ngại gì. Đàn bà , con gái mới phải e dè chứ ! “Chụp xong ,ông đưa ra mẫu kê khai chi tiết (khổ giấy A4) bảo tôi điền chi tiết trong lúc chờ rửa ảnh.
Ông thợ chụp kiêm cả rửa ảnh nên làm việc rất mau .Chỉ 10 phút sau tờ ảnh màu của tôi đã có .Ông lấy kéo cắt ảnh rời ra thành 4 tấm : một dán vào mẫu kê khai chi tiết khổ giấy A4 ,hai kẹp theo tờ khai và một bảo dư đem về tùy ý sử dụng .Ông đưa tất cả cho tôi và lấy 20 ngàn đồng tiền công.
......Đem hồ sơ sang CA quận 10 nộp ,tôi được cô công an ngồi phía trong phòng đổi CMND nhận ngay vì lúc đó gần hết giờ đã vắng người .Tôi được cấp một biên nhận và được chỉ dẫn cầm hồ sơ ra đưa cho anh công an ngồi chiếc bàn trước cửa phòng . Lăn dấu vân tay xong ,tôi thở phào nhẹ nhõm ra về chờ 7 ngày sau trở lại lấy giấy CMND mới .
.......Tính ra việc đổi CMND và đổi SHK của tôi ở CA quận 10 (không kể thời gian sao chép giấy tờ và chụp ảnh) phải mất 3 tuần mới xong ,trong đó thời gian đổi CMND là 1 tuần .So sánh thời gian cấp phát hoặc đổi CMND tại CA quận 10 ( có thể tương tự tại một số quận khác trong thành phố HCM) với một số tỉnh miền đồng bằng sông Cửu Long như thế là quá chậm vì được biết có những nơi như như Sóc Trăng, Trà Vinh ...thời gian hoàn tất làm mới CMND chỉ trong vòng 2 tiếng đồng hồ .Thiết nghĩ ngoài việc canh cải thủ tục để rút ngắn thời gian cấp phát CMND giúp những ai có nhu cầu đỡ tốn thời gian và chi phí đi lại nhiều lần ,giá như CA các quận huyện được trang bị máy chụp ,rửa ảnh tại chỗ thì sẽ thuận lợi hơn cho cả hai phía người dân và cơ quan nhà nước .
.
